کاهش نیتروژن جیره می تواند تعادل نیتروژن را بهبود بخشد

در آلمان، بازنگری مقررات مربوط به استفاده ی کودها و مدیریت سطوح نیتروژن و فسفر در فارم ها، منجر به افزایش فشار بر صنعت دام و طیور جهت کاهش سطح این دو عنصر است. مقادیر پیشنهاد شده برای دفع نیتروژن به ازای هر مکان و هر سال بسیار فراتر از مقادیر پیشنهاد شده توسط مقررات اروپایی است.

برآوردهای انجام شده بر اساس ارقام کلیدی حاصل از فعالیت های خوراک دهی جوجه گوشتی فعلی بر این دلالت می کند که ممکن است چالش بسیار بزرگی برای رسیدن به این مقادیر آستانه وجود داشته باشد. متعاقبا، پرورش دهندگان نیز ممکن است مجبور به کاهش دوره‌های پرورش در سال و یا کاهش تعداد دام یا طیور در هر متر مربع گردند. جایگزین این روش ها، کاهش سطح پروتئین خام جیره (CP) و نتیجتا کاهش دفع نیتروژن است که می تواند استراتژی مناسبی باشد.

برای کمک به دستیابی به این راه آخر، یک آزمایش خوراک دهی جوجه گوشتی در یک فارم تجاری به صورت یک همکاری بین دانشگاه علوم کاربردی Osanbruck و Evonik انجام شد. جیره های تجاری با و بدون کاهش پروتئین خوراک برای 420000 جوجه گوشتی تهیه شد و تاثیر این جیره ها بر عملکرد، بهره وری مواد مغذی و جنبه های اقتصادی مورد ارزیابی قرار گرفت.

روش آزمایش:

تعداد 420000 قطعه جوجه گوشتی یک روزه نر و ماده (مخلوط) راس 308 (میانگین وزن 41 گرم) در 10 واحد تجاری شامل 42000 جوجه تقسیم شدند. برنامه دمایی طبق توصیه های شرکت بود. در روز اول پرنده ها نور را در 24 ساعت دریافت کردند. در طی روز دوم و سوم ساعات نور به 22 ساعت و بعد از آن به 18 ساعت کاهش یافت. جوجه ها برنامه استاندارد واکسیناسیون در مقابل برونشیت عفونی و نیوکاسل دریافت کردند. هر واحد تجاری 1800 مترمربع (23 پرنده در هر متر مربع) بود و با 4 لاین دانخوری و 6 لاین آبخوری نیپل با دسترسی آزادانه به خوراک و آب تجهیز شده بود. یک تن سیلوی خشک شده به ازای هر واحد (0.56 کیلوگرم به ازای هر مترمربع) به عنوان بستر استفاده شد. این حجم برای هر واحد مناسب بود و هیچ بستر اضافه ای به هیچ یک از واحدها در طول دوره پرورش اضافه نشد.

یک برنامه خوراک دهی 4 مرحله ای به کار رفت که شامل استارتر (روز 1 تا 10)، گرور 1 (11-20 روزگی)، گرور 2 (21 تا 25 روزگی) و دوره پایانی (روزهای 26 تا پایان) بود.

به دلیل اینکه اولین خلوتی (بارگیری) در روز 29 انجام شد، مصرف دان بدون ضدکوکسیدیوز از روز 26 شروع شد. جیره های بر پایه ذرت و گندم و کنجاله سویا بر اساس شرایط تجاری فرموله شد. به ترتیب، تیمار 1 (TRT 1) خوراک دارای شرایط تجاری استاندارد را دریافت کرد، در حالی که TRT2 سطوح پایین تر پروتئین را در گرور 1 و 2 و پایان دان دریافت کردند. از هر بچ تولید خوراک، نمونه هایی جهت انجام آنالیز برداشته شد که شامل 97 نمونه شد.

آنالیز آمینواسیدها نشان داد که مقادیر مورد انتظار به طور کامل تامین شده بود. به علاوه، اختلافی بین نمونه های تیمار و همین طور مراحل دان وجود نداشت. البته در مورد پروتئین، مقادیر آنالیز شده کمی با مقادیر مورد انتظار اختلاف داشت که حداکثر تا 0.7 درصد بالاتر بود؛ بنابراین تیمار 2 خوراک دارای 0.4 درصد پروتئین کمتر نسبت به تیمار 1 را مصرف کرد که میزان مدنظر ما اختلاف 0.5 درصد برای کل دوره بود.

آمینواسیدها حدود 90 درصد کل نیتروژن را حمل می کنند و دلیلی برای فرض این که نیتروژن های غیر پروتئینی دیگر، نیتروژن کل را تحت تاثیر قرار دهند وجود ندارد. بلا استثنا، سطوح آنالیز شده برای محاسبات بالانس کردن نیتروژن به جای سطوح نیتروژن پیش فرض، استفاده شدند.

همه جیره ها شامل فیتاز و زایلاناز بودند، اما عامل آزاد کننده آمینواسید در فرمولاسیون جیره ها مورد استفاده قرار نگرفت. استارتر، گرور 1 و گرور 2 شامل کوکسیدیواستات بودند در حالی که پایان دان نبود. خوراک های پلت شده در یک کارخانه خوراک تجاری تولید شدند. مصرف خوراک پس از هر مرحله خوراک دهی ثبت شد، در حالی که وزن بدن و تعداد پرنده ها پس از اتمام کل دوره تولید برای هر واحد ثبت شد. میانگین وزن بدن، میانگین مصرف خوراک، ضریب تبدیل و میزان تلفات نیز محاسبه شدند.

راندمان بر اساس عملکرد بیولوژیکی:

شاخص راندمان اروپایی (EEI) بر اساس عملکرد بیولوژیکی محاسبه شد. به ترتیب در روز 29 و 34 حدود 24% و 20% پرنده ها کشتار شدند و 56% باقی مانده برای بارگیری اصلی در طی 40، 41 و 42 روزگی نگه داشته شدند. از نظر وزن زنده بارگیری شده، اولین، دومین و سومین تخلیه به ترتیب 16، 17 و 67% در نظر گرفته شدند.

پرنده ها در کشتارگاه تجاری کشتار شدند. البته، شرایط جمع آوری داده های امتیازدهی بالشتک پا (عکسبرداری با دوربین) برای هر بارگیری واحد وجود داشت، اما برای بررسی صفات دیگر لاشه این امکان وجود نداشت. مصرف آب نیز برای هر واحد ثبت شد. در پایان آزمایش، میزان کود برای هر واحد به صورت تعداد تراکتور محاسبه شد. در پایان، تعادل نیتروژن و برداشت نیتروژن به صورت 30 گرم نیتروژن به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، در نظر گرفته شد. داده ها به روش one-way ANOVA با استفاده از R-statistics آنالیز شدند. هر واحد پرورش به عنوان یک واحد آزمایشی در نظر گرفته شد.

کاهش آهسته سطح پروتئین جیره عملکرد را تحت تاثیر منفی قرار نداد. وزن های بدن نهایی برای هر بارگیری و میانگین کلی بین تیمارها تفاوتی نداشت. پرنده های تیمار 2 خوراک کمتری نسبت به تیمار 1 مصرف کردند. البته، انعکاسی در میزان ضریب تبدیل خوراک و نیز شاخص EEI به عنوان شاخص های تولیدی وجود نداشت. نتیجتا کاهش اندک در سطح پروتئین جیره به میزان 0.4 درصد در خوراک مصرف شده ی نهایی به طور منفی عملکرد را در هیچ یک از بارگیری ها تحت تاثیر قرار نداد که میزان تامین کافی اسیدهای آمینه ضروری را نشان می دهد.

پرنده های تیمار 2 به مقدار 4 درصد آب کمتری مصرف کردند و 9 درصد نیتروژن کمتری را نسبت به تیمار 1 دفع کردند. از نظر متابولیکی، دفع نیتروژن نیازمند آب است و بنابراین بهبود در برداشت نیتروژن در پرندگان مصرف کرده از سطوح کمتر پروتئین کمتر نشانگر خوبی از نیازهای کاهش یافته آب است. به علاوه، مصرف آب کمتر برای پرنده های تیمار 2 منجر به کاهش 12 درصدی کود تولید شده گردید.

میزان رطوبت و آمونیاک بستر به طور منفی سلامتی کف پای جوجه های گوشتی را تحت تاثیر قرار داد. در کل دوره پرورش، به طور کلی مشکلی در کف پا وجود نداشت. به طور کلی، جوجه های تیمار 2 دارای بروز بیشتر بالشتک های پا و در گرور 1 در مقایسه با تیمار 1 بودند. کاهش آهسته میانگین میزان پروتئین جیره برداشت و دفع نیتروژن را کاهش داد.

از نظر محاسبات بالانس نیتروژن، کاهش متوسط پروتئین جیره به میزان 0.4 درصد واحد برداشت نیتروژن به میزان 22 درصد داشت؛ بنابراین، حتی کاهش های کوچک در میزان نیتروژن جیره های جوجه گوشتی به طور قابل توجهی خروجی نیتروژن را کاهش داد، بنابراین بالانس نیتروژن فارمهای تجاری را بهبود بخشید.

نتیجه گیری:

در مقایسه با خوراک های استاندارد جاری خورانده شده به پرنده های گروه کنترل، سطوح پروتئین خام جیره ای به طور آهسته ای به میزان 0.4 درصد در گرور 1 و 2 و فینیشر کاهش یافت. کاهش پروتئین خام جیره عملکرد رشد و ضریب تبدیل را کاهش نداد، اما مصرف آب را 4 درصد، وزن بستر (کود) را 12 درصد و دفع نیتروژن را 9 درصد کاهش داد، برداشت نیتروژن را از 61 به 63 درصد بهبود بخشید، همانطور که سلامتی بالشتک پا را بهبود بخشید. کاهش پروتئین جیره به همراه دفع نیتروژن کمتر می تواند یک روش مناسب برای دستیابی به توصیه های قانونی باشد.

منبع: Internatioal Poultry Production- Volume 27,number 8
ترجمه: مهندس مهناز راد (گروه علمی شرکت آرین رشد افزا)