سولانوم گلاکوفیلوم( تاج ریزی یا برگ مومی شبگرد ) کاهش دهنده لنگش در جوجه های گوشتی سنگین وزن

فلجی در جوجه گوشتی تاثیر چشمگیری بر رفاه، عملکرد جوجه و سودآوری مجموعه پرورشی دارد. اکثر جوجه های گوشتی فلج درد زیادی را تحمل کرده و در دسترسی به آب و غذا با مشکل مواجه میشوند.

لنگش دارای عوامل به وجود آورده مختلفی میباشد، عوامل مدیریتی( برای مثال تراکم بالا، برنامه نوری، مواد بستر، کیفیت آب و شرایط آب و هوایی فارم)، عدم تعادل تغذیه ای و همینطور مسائل مربوط به سلامت روده (انسجام ضعیف اپیتلیوم روده، بستر مرطوب و ضایعات کف پا) از جمله آنها میباشد.

همچنین وزن نهایی پرنده بر وقوع لنگش بالینی در پرنده تاثیرگذار میباشد، که وزن بالاتر عضله سینه با افزایش فشار برروی استخوان پا منجر به پیدایش ترک های بسیار ریز میشود که به عنوان محلی برای کلونیزاسیون باکتریایی در بافت استخوانی محسوب میگردد.

لنگش مربوط به نکروز مفاصل باکتریایی و استئومیلیتیس (BCO) یک بیماری عفونی میباشد که با که از طریق نکروزه کردن راس استخوان تیبیال و فیمورال کاهش تحرک پرنده را به همراه دارد.که میتواند بروز لنگش را در جوجه گوشتی بویژه جوجه های سنگین وزن تشدید کند. بخش اعظم این عفونت ها در سنین جوانی رخ داده مدهد هرچن که لنگش در نیمه دوم دوره پرورشی تظاهر پیدا میکند. همچنین مطالعات دیگر رابطه همبستگی بین تلفات هفته اول و وقوع لنگش متعاقب را در گله های جوجه گوشتی نشان داده اند.

بنابراین ارتقاء انسجام سلولهای دیواره دستگاه گوارش و تنفسی میتواند از شدت وقوع لنگش با عامل باکتریایی در جوجه گوشتی بکاهد.

Solanum glaucophyllum

سولانوم گلاکوفیلوم یا برگ مومی شبگرد، گیاهی دارای 1,25(OH)2D3 (G-1,25(OH)2D3 گلیکوزیله میباشد که پس از جدا شدن گروه گلیکوزیدی در روده پرنده به فرم فعال ویتامین-د تبدیل میگردد. 1,25(OH)2D3 علاوه بر تاثیری که بر متابولیسم کلسیم و فسفر و سلامت استخوان دارد همچنین در کسب ایمنی ذاتی پرنده نقش دارد.

آزمونی برای ارزیابی تاثیر بر لنگش BCO

به منظور بررسی تاثیر سولانوم گلاکوفیلوم بر کاهش وقوع لنگش باکتریایی در جوجه های گوشتی سنگین وزن با استفاده از پنبونیس محصول تجاری حاوی عصاره گیاه سولانوم گلاکوفیلوم آزمایشی در دانشگاه آرکانزاس ایالات متحده طراحی و اجرا گردید. پرندگان تلقیح شده با باکتری های بیماری زا (سیدر) در دو قفس سیمی که آبخوری نیپل در جهت مخالف دانخوری (برای اطمینان از حرکت پرنده)در جلوی مزرعه و پرندگان دریافت کننده تیمارها بر روی بستر با تراشه چوب با آب و خوراک جدا پرورش یافتند. تراکم پرندگان 60 پرنده در هر پن 1.5در 3 متری و طول دوره پرورش 56 در نظر گرفته شد و پرندگان سیدر و کنترل جیره پایه یکسان دریافت کردند. تیمار اول جیره پایه با 100 گرم پانبونیس در تن در طول 56 روز، (معادل 1میکروگرم ویتامین- د3 فعال)، تیمار دوم تیمار دوم در 28 روز اول دوره پرورش و تیمار سوم برعکس آن قرار داده شد. پرندگان دارای لنگش ذبح و لاشه برای تائید لنگش BCO و تعیین شدت آن صورت پذیرفت.

نتایج در شکل 1 نشان داده شده لنگش قابل مشاهده پس از 35 روزگی شروع گردید. پرندگان سیدر پرورش یافته در قفس بالاترین درصد لنگش را از خود نشان دادند که منشا BCO آن مورد تایید قرار گرفت. پرندگان دریافت کننده پرورش یافته با جیره پایه بر روی بستر درصد کمتری از لنگش را نشان داده در حالی که پرندگان درافت کننده پنبونیس در طول 56 روز تقریبا 50 درصد کاهش لنگش از خود نشان دادند. استفاده از پنبونیس در 28 روز اول (تیمار دوم) عملکرد مشابه با تیمار حاوی پنبونیس در کل دوره پرورشی از خود نشان دادند و همین طور تیمار سوم که در نیمه دوم با پنبونیس تغذیه شدند عملکرد مشابه گروه کنترل از خود نشان دادند (حدودا 10 درصد کمتر).

بر طبق این آزمایش اینگونه نتیجه گیری میشود که استفاده از 100 گرم پنبونیس در حداقل 28 روز اول دوره پرورشی بطور معنی داری وقوع لنگش را کاهش میدهد و از آنجاییکه ارتباط فیزیکی بین پرندگان وجود نداشته و آب و خوراک هر پن جدا در اختیارشان قرار گرفته نتیجه گیری میشود اشاعه بیماری از طریق هوا صورت پذیرفته است. تامین فرم فعال ویتامین د-3 در جیره از طریق افزایش انسجام بافت دستگاه تنفسی(کاهش انتقال باکتریایی) و یا بوسیله تحریک سیستم ایمنی ذاتی وقوع لنگش را کاهش میدهد که طریقه دقیق اثر گذاری آن مشخص نگردیده است.

ترجمه و تحقیق مهندس میثم دادپور(تیم علمی آرین رشد افزا(آرا))