❇️ گزارش پروژه تأمین سرویس ایابوذهاب برای دانشآموزان دختر در ۴ روستای شهرستان هویزه
با همکاری شورای بخش بنیصالح و حمایت مالی شرکت آرین رشد افزا
✅ در سال تحصیلی ۱۴۰۳- ۱۴۰۴ به پیشنهاد رئیس شورای بخش بنیصالح در شهرستان هویزه و پیگیری ایشان در جلب همکاری و هماهنگی محلی، با حمایت شرکت آرین رشدافزا، سرویس رفت و آمد به مدرسه برای دختران چهار روستای یزد نو، بگعان، بوکرم الله و خطور، توسط شرکت آرین رشدآفزا تامین مالی شد. در این متن گزارش روند انجام این حمایت ارائه میشود.
✅ گام اول. شناسایی نیاز
در هفتهٔ اول مهر ماه ۱۴۰۳، پس از آنکه با وجود شروع مدارس، حدود ۴۰ نفر از دانشآموزان دختر از ۴ روستای بخش بنیصالح به دلیل نبودن سرویس رفت و آمد در معرض ترک تحصیل قرار گرفته بودند، آقای محمد سعید بوعذار، رئیس شورای بخش بنی صالح پیگیری از نهادها و افراد مختلف برای کمک به برقراری سرویس مدرسه برای این دختران را شروع کرد. ادارهٔ آموزش و پرورش و فرمانداری شهرستان اعلام کردند که هیچگونه مسئولیتی در قبال سرویس مدارس ندارند. از طرف دیگر به دلیل هزینهٔ بالای رفت و آمد، امکان تهیهٔ سرویس توسط خانوادهها نیز وجود نداشت. پیگیری از شرکتهای نفتی مستقر در منطقه برای حمایت از این دانشآموزان به عنوان مسئولیت اجتماعی شرکتی نیز انجام شد اما با توجه به گستردگی مسائل در منطقه، این موضوع در اولویت این شرکتها نیز نبود. در ادامهٔ این تلاش برای جلب حمایت، آقای بوعذار شروع به تماس با افرادی گرفتند که بتوانند پای یک خیریه یا حامی مالی را به این حمایت باز کند. یکی از این تماسها با خانم مراد، تسهیلگر و پژوهشگر توسعه محلی بود که پیش از این در جریان انجام یک پژوهش اجتماعی در منطقه حضور پیدا کرده بود. خانم مراد، مسیر جلب حمایت مالی بیرونی را به این نحو برای آقای بوعذار ترسیم کرد که لازم است در ابتدا نهایت تلاش برای جلب همکاری خانوادهها، شوراهای روستاهای مذکور از یک سو و بررسی هزینههای این سرویس و پیدا کردن بهترین راهکار برای برقراری سرویس از سوی دیگر انجام شود و سپس با سهم مشارکت مشخص جامعهٔ محلی و برآورد مالی مناسب تلاش شود برای باقیماندهٔ هزینهٔ لازم حمایت مالی جلب شود.
✅ گام دوم. جلب مشارکت محلی
در گام بعدی آقای بوعذار، جلساتی با خانوادهها و دهیاران روستاهای مذکور برگزار کرده و نظر و همکاری آنان را جلب کرد. در این جلسات، خانوادهها پذیرفتند که نیمی از هزینهٔ سرویس را بپردازند.
✅ گام سوم. بررسی راهکارهای اجرایی و عقد تفاهمنامه پس از دریافت تأیید مشارکت محلی، فرآیند بررسی گزینههای حملونقل موجود آغاز شد. در نهایت، قراردادی با یک راننده بسته شد تا با مبلغ ماهانه ۳۵ میلیون تومان، پوشش ایابوذهاب دانشآموزان از طریق دو مسیر رفتوبرگشت انجام شود. این مبلغ به صورت ماهانه به شکل مشارکت برابر خانوادهها و «آرین رشد افزا» به عنوان حامی مالی تامین شد. پس از نهایی شدن این مدل مالی، تفاهمنامهای رسمی بین مجموعهای که آقای بوعذار آن را نمایندگی میکرد و شرکت آرین رشد افزا جهت اجرای پروژه منعقد گردید.
✅ گام چهارم. پیگیری حین اجرا و انجام اصلاحات لازم برای بهترین کیفیت اجرایی
در روند اجرای این تفامنامه، به صورت ماهانه، علاوه بر پرداخت سهم مشارکت آرینرشد افزا، روند انجام سرویسدهی نیز گزارش شدهاست. از جمله مواردی که در گزارشدهی طرح شده این مورد بوده که پس از آغاز اجرا، مشخص شد که سرویسدهی از دو مسیر موجب تأخیر در رسیدن دانشآموزان به مدرسه و انتظار طولانی در زمان بازگشت میشود. در پاسخ به این مشکل و با هدف افزایش کیفیت خدمات، با حفظ سقف هزینه، ساختار اجرایی پروژه تغییر یافت و چند دستگاه تاکسی برای انجام رفتوآمد روزانه بهکار گرفته شد. این تغییر باعث افزایش سرعت، دقت و رضایت خانوادهها شد. در طول مدت اجرای پروژه، با وجود یک مورد خرابی سرویس و برخی تغییرات اجرایی، روند ایابوذهاب دانشآموزان هیچگاه متوقف نشد. دسترسی منظم و ایمن به مدرسه، در تمام روزهای آموزشی برقرار بود.
✅ گامی فراتر از چند روستا. شناسایی یک چالش ساختاری و آغاز پیگیری مدنی
در جریان اجرای پروژه، پس از اعلام عدم مسئولیت آموزش و پرورش در قبال سرویسدهی به مدارس، این سوال پیش آمد که چرا باید چنین سلب مسئولیتی وجود داشته باشد. همزمان با پرس و جو از دیگر مناطق کشور مشخص شد که این سلب مسئولیت به صورت گسترده بوده و ناشی از یک تغییر قانونی بوده که طبق آن، تأمین سرویس مدارس روستایی بدون در نظر گرفتن شرایط و امکانات به دهیاریها واگذار شده است. و این واگذاری، بهدلیل نبود منابع کافی در بسیاری از دهیاریها، موجب اختلال در خدماترسانی آموزشی به دانشآموزان مناطق محروم شده است.
✅ در همین راستا، با همکاری خانم الهام مراد و دو فعال دیگر در حوزهٔ توسعه محلی، یک کارزار اینترنتی جهت پیگیری این مسئله راهاندازی شد. این کارزار تاکنون بیش از ۲ هزار ۴۰۰ امضا جمعآوری کردهاست. اکثر امضا کنندگان این کارزار، فعالان و دغدغهمندان حوزهٔ آموزش و توسعه محلی هستند و جریان امضا این کارازر خود موجب افزایش آگاهی عمومی درباره مسئولیتهای حاکمیتی در قبال آموزش دانشآموزان روستایی شده است. این کارزار از طریق انتشار یادداشتهای مرتبط در سه رسانهٔ ملی و ارسال نامهٔ پیگیری به دفتر ارتباطات ریاست جمهوری پیگیر شده و پیگیری این مطالبه همچنان ادامه دارد.
✅ جمعبندی:
حمایت مالی شرکت آرین رشد افزا، نهتنها موجب حل یک مشکل فوری برای ۴۰ دانشآموز دختر شد، بلکه زمینهای برای یک حرکت اجتماعی و مطالبهگری گستردهتر در حوزه آموزش روستایی فراهم آورد. این پروژه، نمونهای موفق از همافزایی میان جامعه محلی، نهادهای مردمی و بخش خصوصی است که اثرات آن فراتر از هدف اولیهاش بوده است.