با افزایش انتظارات مصرف کنندگان برای رفاه حیوانات، سوالاتی در ارتباط با تولید تخم مرغ در قفس ایجاد می شود. از چشم انداز جهانی، تولید تخم مرغ هر ساله چه در فارمهای متمرکز (امکانات مدرن با قفسهای عمودی)، و چه در سیستم های بدون قفس یا آزاد در حال رشد است. داده های علمی محدودی در مقایسه با رفاه مرغ های تخمگذار نگهداری شده در قفس در مقابل با سیستم های آشیانه جایگزین وجود دارد. در نتیجه، شواهد بسیار کمی در دسترس است که بتواند فرض افزایش یا عدم وجود رفاه در یک سیستم یا سیستم دیگر را تأیید کند. علاوه بر این ، همه سیستمهای آشیانه مشکلات ذاتی خود را دارند. سه سیستم تولید تخم مرغ تجاری رایج در سراسر جهان عبارتند از:
قفس:
پرندگان در قفسهایی در سوله هایی با شرایط محیطی کنترل شده یا جلو باز قرار دارند. قفس ها ممکن است برای بهبود وضعیت رفاهی توسعه یابند.
فضای باز:
پرندگان در بستر هستند و دسترسی روزانه به فضای باز دارند. فضای آشیانه می تواند بسیار متغیر باشد اما ممکن است مشابه با سیستم قفس مورد استفاده باشد.
قفسهای طبقهای:
پرندگان به راحتی در بستر قرار میگیرند اما به فضای باز دسترسی ندارند. سیستم قفسه ای دارای لانههای تخمگذاری و حمام خاک می باشند و ممکن است یک طبقه یا چند طبقه باشنند (مرغداری).
علاوه بر این، قفس های مجهز نیز در اروپا ساخته شده است. این قفس ها شامل یک لانه تخمگذاری، حمام خاک و نشیمنگاه است. با این حال، چون هیچ مدرکی مبنی بر برتری سیستم های غیر قفسه ای برای رفاه پرندگان وجود ندارد، این موضوع عمدتاً به موضوعی اخلاقی تبدیل می شود که جامعه آن را مناسب می داند.
چرا پروبیوتیک ها در رفتار حیوانات نقش دارند؟
برای مرغهای تخمگذار، باید به سلامت روده برای دستیابی به جذب مناسب مواد مغذی، پیشگیری از بیماری و عملکرد مطلوب پرندگان مورد توجه قرارگرفته شود. در تولید طیور، هدف اصلی استفاده خاص از پروبیوتیک کاهش اثرات استرس زا بر عملکرد نهایی است (به عنوان مثال تولید تخم مرغ، بازده خوراک).
در ارتباط با سلامت انسان، طی سالهای اخیر، میزان تحقیقات در مورد سویه های پروبیوتیک از طریق محور میکروبیوتا روده با مغز که با عملکردهای شناختی تعامل دارند افزایش یافته است. علاوه بر این، در مقالات مختلف گزارش شده است که برخی از سویه های خاص پروبیوتیک ها از جمله باسیلوس سوبتیلیس بر الگوهای رفتاری تأثیر میگذارند.
شکل 1- پارامترهای رفتاری (مرغ تخمگذار سفید) شکل 2- پارامترهای رفتاری (مرغ تخمگذار قهوه ای)
خلاصه نتایج
مکمل GalliPro MS در جیره های غذایی مرغهای تخمگذار سفید یا قهوه ای منجر به بهبود چشمگیر وضعیت رفاهی گردید. شاخص هایی مانند درصد نوک زنی پر، دعوا و پرخاشگری، مرغهای مخفی یا تخم مرغهای ترک خورده در رحم با استفاده از پروبیوتیک به طور مثبتی تحت تأثیر قرار گرفتند.
در هر دو آزمایش، گزارش شد که برای هر دو مرغ تخمگذار سفید یا قهوه ای، با افزودن GalliPro MS موجب بهبود رفتار و باعث آرامش پرندگان در دوره آزمایشی 84 روزه شد. به موازات این مشاهدات عملکرد تخمگذاری نیز به طور مستقل از ژنتیک مرغ تخمگذار و دوز پروبیوتیک، بهبود قابل توجهی را در هر دو آزمایش با مکمل پروبیوتیک نشان داده است (P<0.05).
درصد کم تخم مرغ کثیف معمولاً به عنوان شاخص خوبی برای سلامت روده می باشد. این اغلب نشان دهنده بروز دیس باکتریوز پایین از طریق کنترل بهتر باکتری های بیماری زا و میکروبیوم روده است.
تأثیر مثبت بر تولید تخم مرغ
این تأثیرات را می توان با چندین مکانیزم عمده توضیح داد:
سویه خاص باسیلوس سوبتیلیس که توانایی استعمار بالای پرزهای روده را دارد، دو مزیت عمده برای روده پرنده دارا می باشد:
- محافظت از پرزها برای سطح جذب بیشتر از طریق حذف رقابتی.
- آزاد سازی آنزیم ها برای بهبود قابلیت هضم مواد مغذی هضم نشده
سویه خاص باسیلوس لیشنی فورمیس که پپتید لیکنسین فعال برای مهار باکتری های کلستریدیوم تولید می کند. و در نتیجه باعث کاهش بالقوه دیس باکتریوز یا التهاب روده می شوند.
مکانیسم سلولی زیربنای این تغییرات رفتاری روی مرغهای تخمگذار تغذیه شده با GalliPro MS هنوز نامشخص است اما می تواند شبیه به آنچه در انسان و موش توصیف شده است باشد.
در واقع ، برخی از مکمل پروبیوتیک ها منجر به آزاد شدن فاکتورهای عصبی و غدد درون ریز می شوند که بر انتقال دهنده های عصبی مانند سروتونین و تنظیمکننده های عصبی مانند تریپتوفان از طریق محور میکروبیوتا روده با مغز تأثیر می گذارد.
نمای سنتتیک محور مغز و روده: 90 درصد سروتونین در روده تولید می شود.
در صنعت مرغداری، علاوه بر بهبود بهره وری، استفاده از پروبیوتیکها در جیرههای غذایی تأثیر مثبتی بر روی جوجه های گوشتی یا وضعیت رفاهی مرغ تخمگذار مفروض است.
چه انتظاری می توان داشت؟
به منظور ارزیابی اثرات ترکیب 1:1 باسیلوس سوبتیلیس، باسیلوس لیشنی فورمیس در GalliPro MS بر روی مرغ های تخمگذار در پایان سیکل تولید، در قالب دو آزمایش همزمان انجام شد. آزمایش 1 با 288 مرغ تخمگذار سفید (نیک چیک) و آزمایش 2 با 288 مرغ تخمگذار قهوه ای (لوهمن قهوه ای) برای مشاهده اثر ژنتیکی بالقوه انجام شد. در هر دو آزمایش، مرغ های تخمگذار 71 هفته سن داشتند، از طرح آزمایشی و روش جمع آوری داده های یکسانی استفاده شده است. دو تیمار با 12 تکرار شامل: شاهد، شاهد + 400 گرم پروبیوتیک (GalliPro MS) در هر تن خوراک بودند.
دوره آزمایشی 84 روز بود و پرندگان در یک سوله در کالیفرنیا (سیستم معمولی) با هشت پرنده در هر قفس اسکان داده شدند. پارامترهای کلاسیک عملکرد به صورت روزانه مانند مصرف خوراک، تولید تخم مرغ، وزن تخم مرغ، ضریب تبدیل خوراک و درصد تخم مرغهای کثیف جمع آوری شدند. علاوه بر این دادهها، ارزیابی پارامترهای رفتاری و رفاهی هفتهای یکبارصورت گرفت. پارامترهایی مانند درصد نوک زنی پر، دعوا، مرغهای مخفی یا تخم مرغهای ترک خورده در رحم به عنوان شاخصهای رفاهی حیوانات اندازه گیری شد. نتایج آزمایشات 1 (مرغ تخمگذار سفید) و 2 (مرغ تخمگذار قهوه ای) برای پارامترهای رفتاری و رفاهی در شکل 1 و 2 خلاصه شده است.
رفتارهای آگونیستیک در مرغ های تخمگذار هنگام استفاده از GalliPro MS به طور قابل توجهی کاهش یافت. چنین نتایجی ورود جدیدی را برای پروبیوتیک ها ایجاد می کند، زیرا GalliPro MS نشان داده شده است که برای عملکرد و رفاه حیوانات در مرغ های تخمگذار مفید است.
ترجمه و تحقیق: دکتر نگین امیری. گروه علمی شرکت آرین رشد افزا(آرا)
